Skip to content

İlk Yardım

Malzeme Problemleri

Fren iplerini kulplara baglayan dügümün açilmasi veya fren ipinin asinarak kopmasi nadir de olsa karsilasabileceginiz bir durumdur. Böyle bir anda uçusta bir sorun çikmamakla birlikte frenler olmaksizin dönüs yapmak için farkli yöntemlere basvurulabilir. Dönüs yapilacak taraftaki arka kolonun hafifçe çekilmesi veya daha iyisi agirlik kaydirma yöntemi istenen yöne dönüs yapmayi saglayacaktir. Bu yöntemleri fren ile ilgili bir sorun yasamadan önce uygulamaniz ve tecrübe edinmeniz akilci olur. Frensiz inislerde parasütü yavaslatma imkani olmayacagi için iyi bir depara hazir olunmalidir. Eger parasütün iplerinden bir kismi kopmus ise problemin büyümesini beklemeden mümkün olan en uygun alana inis gerçeklestirilmelidir. Parasüt veya kusam hasarlarinda da ayni sekilde davranmak gereklidir.

Kanopi Üstünden ip Atlamasi

Genelde kanatuçlarinin kalkis öncesinde iyi kontrol edilmemesinden veya kapanmalardaki karismalardan kaynaklanarak parasütün ipler arasina sikismasi mümkündür. Bu durum uçusu dengesizlestirirse yapilmasi gereken ilk sey dönüs egilimini ortadan kaldiracak ve düz uçusu saglayacak kadar ters yönde fren uygulamaktir. Bu sirada karisikligin oldugu yerdeki kanatucu iplerini çekip birakmak çözülmeyi saglayabilir. Bu uygulama ise yaramiyorsa D kolonlarini çekmek veya B kolonlarini çekmek ve hatta sert bir sekilde frenleri çekmek etkili olabilir. Daha zor bir durumda yeterli yükseklikte tam stol da denenebilir. Yüksekliginiz yeterli degilse en akillicasi uygun bir inis yeri seçmektir. Eger parasütünüz bu karisiklik nedeni ile tehlike yaratacak bir hizda çöküyorsa ve kontrol edilmesi imkansiz ise o zaman yedek parasütünüzün tozlarini silkelemek zamani gelmis demektir.

Siddetli Rüzgarda Tepe Gerisine Sürüklenme

Gün içinde uçuslariniz sirasinda rüzgar siddetinin artmasi ve ayni bölgede 1-2 saat zarfinda rüzgar siddetinin parasütün ileri gidis hizini asmasi mümkündür. Bu durum fark edilmeye baslandiginda gecikmeden inis yapmak en akilci yoldur. Çünkü ileri gidemeyerek tepe arkasina sürüklenmeniz durumunda rüzgaralti bölgedeki kuvvetli bastirici ve daha kötüsü rotor türbülans ile karsilasmak kaçinilmazdir. Eger rüzgar limitlerimiz üstüne çikmaya baslarsa kaçabilmek için eldeki tüm hiz artirici imkanlar kullanilmalidir. Yeni gelistirilen parasütlerin hepsinin özel bir sistem ile normal uçus hizlarinin yaklasik 10km/saat üstüne çikmalari mümkündür. "Speed System" olarak adlandirilan bu sistemler basit anlamda parasütün hücum açisini dengeli biçimde azaltarak parasütün biraz daha fazla öne dalmasini saglarlar. Aslinda bu sistem hizlanmayi saglamakla birlikte darbeli havalarda ve türbülansta parasütün önden kapanma olasiligini da artirir. Bu nedenle özellikle yere yakinken hassas davranmak gerekir. Kanopide bir bosalma hissedildigi anda birakilmalidir. Bu sistemin olmadigi parasütlerde hizi bir miktar daha artirabilmek için A kolonlarinin ikisi birden hafif olarak öne ittirilebilir. Ama bunun çok asiri yapilmasi önden kapanmaya neden olacagi için çok dikkat edilmelidir. Bu yöntemlerin hiçbiri ise yaramiyorsa kulak kapatarak çöküsü artirmak ve en kisa sürede yere inmeye çalismak gerekir. Kulak kapatma manevrasi bazi parasüt modellerinde ileri gidis hizini bir miktar artirsa da bu kural sanildiginin aksine her parasüt için geçerli degildir. Yere yaklasirken parasütünüzü hemen söndürmek için gerekli düzeni havadayken almalisiniz. Parasütünüzü durdurmak için kesinlikle frenlemeyin. Aslinda parasütü arka kolonlarla söndürmek bile sürüklenmeye neden olabilir. En iyisi yere ayak bastiginiz anda B kolonlarini (veya parasütün kendi el kitabinda C kolonlari tavsiye ediliyor olabilir) çekerek direnç yaratabilecek yüzeyi minimize edip parasütü söndürmektir.  
 

 

Üzerinde bulundugunuz yükseltide inis için uygun yer yoksa ve yükselti bir sirt olarak devam etmiyorsa o zaman rüzgarin dinamik kaldiricisi ile mümkün oldugunca yükselmeli ve iyi bir anda geri dönerek arka rüzgarla ve az bir frenle yükseltinin bittigi bölgeye dogru uzaklasmaya çalisilmalidir. Ancak yine de bastirici ve rotor ile karsilasmaya hazir olunmalidir.

Suya inis

Yanlis bir uçus planlamasi sonucu suya inmek kaçinilmaz oldugunda su üzerine gelindiginde düz uçusa devam edilir. Parasütten hemen çikmak için inise yaklasirken önce gögüs baglantisi ve sonra da bacak baglantilari çözülür. Suya inerken parasütün üstünüze düsmesini engellemeniz gerekir. Bunun için arka rüzgar ile yaklasmak ve parasütü öne düsürerek hücrelerin içinde hava kalmasini saglamak da akillicadir. Bu sekilde hücrelere su dolmasini ve parasütün batmasini da engellemis olursunuz. Bu asamadan sonra yardim gelene kadar parasütten uzakta kalmakta yarar vardir.

Agaca inis

Agaca inmek durumunda kalirsaniz ineceginiz agaca tutunabilecek sekilde, bacaklar toplu haldeyken ve yüzünüzü korumaya çalisarak yaklasmalisiniz. Agaçta kalirasaniz parasütün rüzgar nedeniyle sürüklenmesini önlemek için toplamaya çalismak yerinde olur.

Elektrik Tellerine inis

Elektrik tellerine vücudunuzun temasini engellemek için elinizden gelen herseyi yapmalisiniz. Bunun için yüksekte stol olmak veya arka rüzgar ile inmek çok daha iyi bir çözümdür. Hastanede kirik bacaklarla yatmak, %40’i yanmis bir vücuttan veya çarpilarak ölmekten daha iyidir. Eger tellere parasütünüz takildigi için asili kalirsaniz veya bir pilotu bu durumda bulursaniz yardim etmeden önce kesinlikle ilgili yere haber verip elektrigi kesmelerini beklemelisiniz.

Yagista Uçus

Uçus esnasinda yagisli hava içine girilirse en kisa sürede inis planlanmalidir. Çünkü parasütün içerisine girerek firar kenarinda yigilan su veya kar kütlesi agirligi nedeniyle parasütün stol olmasina neden olabilir.

Bulut içinde Uçus

Sportif bir hava araci olan yamaç parasütü ile aletli uçusa imkan olmadigi için bulut içinde uçmak güvenlik açisindan sakincalidir. Istemsiz olarak termik içinde kalarak bir bulutun içine yükselerek girmek durumunda iseniz bunu engellemek için hizli çöküs saglayan manevralari uygulamalisiniz.

Kaynak: yunus.hacettepe.edu.tr
 
Top